قصد داریم سلسله مباحثی کلیدی از رموز زیبا سازی بیمارستانها را به مرور در اختیار مدیران مراکز بیمارستانی ٬ مهندسین مشاور بیمارستانساز ٬ مهندسین مجری پروژه های بیمارستانی ٬ دانشجویان و سایر علاقمندان ، قرار دهیم ٬ تا هم در طراحیهای بیمارستانهای جدید و هم در امر توسعه و هم در بازسازی بیمارستانها و همچنین در عملیات نگهداشت بیمارستانها مورد توجه ایشان قرار گیرد . باشد که این تلاش موجب ارتقاء بهره وری بیمارستانی و بالارفتن سطح رضایت مندی بیماران و کادر درمانی از فضای فیزیکی بیمارستانها گردد.
این موارد حاصل تحقیقات علمی و تجربیات میدانی ناشی از سی و دو سال مدیریت خرد و کلان در پروژه های مختلف ملی و استانی و بیش از هفده سال فعالیت مداوم در امر طراحی و احداث و نگهداری بیمارستانهای مختلف با ظرفیت های گوناگون در اقصی نقاط میهن اسلامی است .
این مطالب در قالب حدود شصت آیتم به صورت نکته های تشریحی و برای کلیهء قسمتها و بخش های مختلف بیمارستانی به صورت جدا جدا و مستقل مطرح است که در هر نوبت ، قسمتهایی از ان در سایت تخصصی بیمارستان سازی در ایران و برای اولین بار ارایه خواهد شد .
بنام خدای زیباییها
زیبا سازی بیمارستانها
نویسنده : مهندس محمد رضا اردلانی
قسمت سوم : زیباسازی نمای بیمارستان
همانطوریکه هویت هر کسی را ، با نگاه به عکس وی به یاد می آوریم ، در مورد ابنیه نیز این موضوع جاری تر بوده و شاید اگر بگوئیم نمای هر ساختمان مدرک شناسایی و هویت ان ساختمان است ، سخن گزافی نگفته باشیم .
برای بیمارستان این مورد ویژه تر است زیرا حسی که یک نمای به روز و موءقر برای اطمینان به مدرن بودن یک مرکز درمانی ، به مراجعه کننده منتقل مینماید ، ضمن تاثیر در اعتماد و همکاری بیمار برای درمان بهتر ، تسکین دهندهء آلام و دردهای بیمار و همراه وی بواسطهء ایمان آوردن به کار آمدی سیستم و امکانات و تجهیزات آن بیمارستان نیز خواهد بود .
از طرفی گرچه همیشه نمای قدیمی به معنای کهنه گی و نمای جدید به معنای بروز بودن محتوی ساختمان نیست ، لیکن استفاده از نشانه ها و المان های معماری جدید نوعآ منتقل کنندهء حس تجهیزات و امکانات مدرن بوده و در پزشکی امروزین که وجود تجهیزات مدرن شرط اول رتبه بندی مراکز درمانی میباشد ، این موضوع قابل چشم پوشی نیست .
البته این به معنای تغییر هر نوع نمایی نبوده و چه بسا تغییر بعضی نماها خود باعث هتک اعتبار یک ساختمان باشد .
آنچه مسلم است نمای بیمارستان بایستی یاداور تمیزی ٬ پاکی ٬ دقت ٬ هویت منطقه ای بوده و تضادی با فرهنگ ٬ محیط زیست ٬ عادات بومی محل وقوع و . . نداشته باشد .
حس تازه گی و رسیده گی به امورات در نمای بیمارستانی بایستی موج بزند . بیمارستانی که سالهاست نمای خارجی کثیف آن شستشو نشده و قسمت های ریخته شدهء آن در منظر عموم بلا تکلیف و عریان است ، انتظار القاء نظم و انضباط به طرف مقابل را نبایستی داشته باشد .
تغییرات شتابزده و عامیانه در نمای خارجی بیمارستانهای کوچک در کشور به وفور دیده میشود . غافل از انکه سه راهکار در تغییرات نمای بیمارستانها بایستی مد نظر قرار گیرد :
الف: بازسازی نمای قدیمی با همان سبک وسیاق و مصالح برای بیمارستانهایی که جزیی از خاطرات شخصی ٬ ملی و یا منطقه ای مردم بوده و در نظر است تا قدمت انها جزیی از افتخارات انها محسوب گردد
ب: دگرگونی کامل نما هم در شکل و هم در متریال و الگوی طراحی نما ٬ برای بیمارستانهایی که تغییرات کامل در کاربری و ابعاد مدیریتی و تجهیزاتی داشته و اصرار بر فراموش کردن سوابق گذشته انمرکز داشته باشند
ج : تغییرات ترکیبی دربعضی قسمتها و متریال نما برای بیمارستانهایی که ثبات در عملکرد و مدیریت را بر زرق و برق ترجیح و لیکن نافی استفاده از تکنولوژی روز نیستند .
به هر حال زیبا سازی بیمارستان اگر چه فقط در زیبا سازی نمای بیمارستان نخواهد بود اما هرنوع زیبا سازی و بهسازی در امورات بدون زیبا سازی نما ٬ نمود مناسب و سریع را در منظر مردم ندارد .
یکی دیگر از مظاهر زیبایی نما ٬ نورپردازی در شب است . نورپردازی مناسب در شب به گونه ای که ضمن افزایش ابهت ساختمان ٬ اسایش بیماران را در زمان استراحت شبانه مختل نکند ٬ نکتهء مثبتی است که از ان نبایستی غافل بود .
شیک و تمیز بودن پنجره ها و پرده هایی که از نمای بیمارستان در روز و شب قابل روءیت است ٬ نیز ٬ به همین ترتیب مورد توجه قرار دارد . به خصوص برای بیمارستانهایی که در عمق قرار نگرفته و ساختمان اصلی درمانی انها در کنار محل عبور و مرور مردم قرار دارد .
سر درب و تابلوهای معرف :
اگر تاکنون بدنبال آدرس و تابلویی در خیابانی که مملو از درختان بلند و یا تابلوهای بزرگ تجاری است ٬ گشته باشید ٬ اهمیت نشانه و معرف برای یک مرکز مورد نیاز مردم را ٬ بیشتر و بهتر در ذهنتان تصور خواهید نمود .
شاید این موضوع برای بیمارستانهای مرکزی و بزرگ شهرها صادق نباشد لیکن کم نیستند بیمارستانهای خصوصی و نسبتآ قدیمی در شهر های بزرگ که همهء مردم انها را نمی شناسند ( برای مثال تعداد بیمارستانهای کمتر از ۹۶ تختخوابی در شهر تهران بیش از ۶۰ بیمارستان - در اصفهان ۱۲ بیمارستان - درتبریز ۹ بیمارستان - در شیراز ۱۹ بیمارستان - در مشهد ۱۴ بیمارستان - و . . . میباشد )
به هر حال تابلوی بیمارستان بایستی برابر مقررات ٬ نام و تخصصهای موجود را ارایه دهد . ضمن انکه رنگ و اندازه و فرم و خط تابلو بیمارستان خود گویای سلیقهء حاکم برآن مرکز درمانی است .
میبایست این تابلو ها بگونه ای باشد که موجب سردرگمی و توهم بیماران نبوده و امکانات را بیش از وضع موجود جلوه ندهد . در این مورد نظام پزشکی و همچنین شهرداری ها موازینی دارند که معمولآ تخلف از ان مشگلی را ایجاد نمیکند .؟!
پسندیده نیست اگر بگوییم اکثر تابلوهای معرف مراکز درمانی غلو آمیز و گمراه کنندهء بیماران نیازمند است . ولی بدانید که مردم این را بخوبی دانسته اند و به همین دلیل باشخصیت ترین تابلوی معرف یک مرکز درمانی ٬ تابلویی است که فقط معرف نام مرکز بوده و تبلیغاتی از آن استنباط نگردد .
یادمان باشد بهترین و زیبا ترین معرف ٬ صداقت و خلوص در ارایه خدمات است .
در مورد سردرب هم ٬ اگر چه فقط برای بیمارستانهای بزرگ و دارای محوطهء مناسب ورودی ٬ قابل طرح است ولیکن ٬ بالاخره جزیی از معرف های بیمارستان محسوب خواهد شد .
سردرب های بسیار ساده و نیز بسیار پیچیده برای بیمارستانها موجب رضایت نمیباشند .
سردرب بیمارستان بایستی حس همدردی ٬ تسکین درد و رنج ٬ امیدواری ٬ بروزبودن و مدرنیته ٬ کم هزینه بودن ٬ زیبایی همگن با طبیعت و نمای مجاور ٬ و . . . را به بیننده القاء و آنقدر حجیم یا مخوف یا گرانقیمت نباشد که روح رنجور بیمار و همراهان وی را بیحوصلهء نماید .
. . . . . مبحث زیباسازی بیمارستانها شامل ۶۰ قسمت است . مابقی را نیز مطالعه فرمایید . . . . .